Jak nagradzać, żeby inspirować?
Pozytywny feedback jest kluczowy w kwestii motywacji człowieka, tym bardziej zawodnika, który codziennie podejmuje znacznie więcej wyzwań, niż jego niesportowy rówieśnik. Pozytywny feedback stymuluje ośrodki nagrody w mózgu, pozostawiając odbiorcę otwartego na nowe doświadczenia i wyzwania. Jednocześnie, negatywny feedback wskazuje na oczekiwane poprawki, rozpoznaje to jako zagrożenie i uruchamia zamkniętą postawę obronną.
Regularne dostarczanie pozytywnego feedbacku jest istotne, ale wielu z nas nie wie jak uniknąć udzielania nienaturalnej i nieuzasadnionej informacji zwrotnej. Wielu z nas obawia się, że nadmierne chwalenie przyczyni się do spadku motywacji i nadmiernej pewności siebie. Poniżej kilka, łatwych do zastosowania strategii, które pozwolą ci inspirować i motywować swojego podopiecznego.
1. Jeśli to widzisz, powiedz to, natychmiast.
Aby feedback był efektywny, musi być natychmiastowy. Ludzki umysł uczy się i utrwala zachowania wtedy kiedy zostaje uchwycony w akcji. Jeśli chcesz, aby twój podopieczny (zawodnik, dziecko, uczeń) utrzymał pożądane zachowanie, nagradzaj go zaraz po tym jak zaprezentuje pozytywne działanie. Powtarzaj komentarz zawsze i tak często jak działanie się powtarza. Produktywna informacja zwrotna musi zachodzić często, aby układ nagrody w mózgu mógł motywować do utrzymania zachowania. Nie czekaj więc z nagrodą, aż twój podopieczny popełni kolejny błąd. Nagradzaj pozytywnym komentarzem częściej niż krytycyzmem i obserwuj jak wzrasta poczucie skuteczności. Motywacja ma swoje korzenie w potrzebie bycia w czymś dobrym, świadomości własnych umiejętności i postrzegania własnych mocy sprawczych.
2. Bądź konkretny, aby odbiorca wiedział co dokładnie powtórzyć.
Jeśli nagradzasz podopiecznego (zawodnika, dziecko, ucznia) słowami „bardzo dobrze”, pomijasz esencję osiągnięcia. Zamiast tego zwróć się osobiście używając imienia swojego odbiorcy i uzupełniając przekaz informacją o konkretnym działaniu, za które chwalisz. „Michał (kto), zrobiłeś przysiad (co) bardzo dobrze”, pozwala odebrać informację jako ważną, bo skierowaną personalnie i odnoszącą się do tego co przed chwilą zrobiłem. Mózg utrwala takie właśnie informacje z etykietą „ważne”, ponad tysiące innych informacji przetwarzanych w ciągu dnia. Określ co doceniasz w wysiłku swojego podopiecznego, tak aby wiedział co powtórzyć w przyszłości. Unikaj udzielania grupowych informacji zwrotnych. W masowym przekazie odbiorca nie utożsamia się z przekazem i nie czerpie z tego korzyści.
3. Utrzymuj pozytywny feedback naprawdę pozytywnym.
Oddziel pozytywną informację zwrotną od tej negatywnej. W natłoku informacji jakie twój podopieczny rejestruje na treningu, w szkole i w domu, negatywne i pozytywne informacje zwrotne mogą się mieszać i przestają być efektywne. Podświadomie mamy skłonność do przykuwania większej uwagi i zapamiętywania negatywnych doświadczeń i sytuacji. Mózg jest stworzony do wychwytywania. W konsekwencji, potem możesz udzielać mu konstruktywnej krytyki, która nie wywoła zamkniętej postawy obronnej. W ten sposób krytyka będzie postrzegana jako dodatkowa możliwość uzyskania lepszych rezultatów.
Siebie też nagradzaj, za zmianę zachowania i udzielania informacji zwrotnej, inaczej niż do tej pory. Zauważaj swoje zmiany nawyków, albo poproś drugiego trenera, rodzica czy nauczyciela aby pomógł ci śledzić zmiany.
Ciąg dalszy za tydzień…
Joanna Budzis