Nowy rok, nowy sezon, czas start!
Od czego zacząć? Planowanie nowego sezonu to priorytetowe zadania zarówno dla zawodnika, jak i trenera. Zawodnik ma za zadanie ustalić co jest dla niego ważne
w nadchodzącym sezonie i jak zamierza to osiągnąć. Trener, ma na głowie znacznie więcej. Początek sezonu to jedyny moment na to, aby ustalić zasady współpracy, określić cele oraz zdefiniować role i zobowiązania, zarówno samych zawodników, jak i trenerów i rodziców.
Bardzo często spotykamy się z sytuacją, kiedy nieefektywna relacja trener-rodzic staje się zagrożeniem dla udanej współpracy trenera z zawodnikami. Pozytywna relacja trenera z zawodnikiem, budująca poczucie zaufania, wsparcia i komplementarności jest fundamentalnym elementem sukcesu sportowego. Komplementarność, jest to zrozumienie ról i określenie wspólnych celów. Pozwala przy tym na postawę „daję coś od siebie i czerpię coś dla siebie”, a trener z zawodnikiem uzupełniają się w codziennej pracy. W przypadku dzieci i młodzieży uprawiającej sport, rodzic jest nieodłącznym elementem takiej udanej relacji trenera zawodnikiem. Zdarza się, że poprzez brak lub nieefektywną komunikację rodzic zamiast być motorem, staje się skutecznym hamulcem procesu rozwoju zawodnika. Skąd pochodzi negatywna aktywność rodzica?
Taka postawa rodzica jest napędzana lękiem o to, że jego dziecko nie dostaje należytej uwagi, nie ma równych możliwości rozwoju, coś mu się stanie albo będzie mu przykro. Swoim zachowaniem, rodzic może wchodzić w kompetencje trenera i podważać jego autorytet, co w konsekwencji, obniża pewność siebie samego zawodnika. Zawodnik, który podejmuje się treningu chce wierzyć, że trener, który jest odpowiedzialny za jego przygotowania, to osoba wyposażona w niezbędną wiedzę i doświadczenie. Podstawą pewności siebie u zawodnika, jest świadomość, że wykonana praca była właściwa i przyniesie pozytywne rezultaty. W chwili gdy rodzic otwarcie kwestionuje wiedzę i doświadczenie trenera, obniża szanse na realizację sportowych celów swojego dziecka. Bardzo często podstawą do krytykowania pracy trenera, jest obawa przed tym, że ciężka praca mojego dziecka nie przyniesie oczekiwanych efektów. Rodzic chce uchronić dziecko przed rozczarowaniem i negatywnymi doświadczeniami. Prędzej, czy później jednak, dziecko będzie musiało doświadczyć takich negatywnych emocji. Uprawianie sportu, jest więc świetną okazją do tego, aby nauczyć dziecko akceptowania i radzenia sobie z każdym typem emocji, przyjmując, że zawsze ma szansę poprawiać błędy i doskonalić słabe strony.
Lęk rodzica, potwór, który może zniweczyć największe starania trenera, może być ujarzmiony. Aby to uczynić, trener musi systematycznie przekazywać informacje rodzicom, zarówno o samych celach, jak i progresie w ich realizacji. Brak wiedzy i informacji jest przyczyną obaw. Otwarta komunikacja, pomaga rodzicowi uwierzyć, że proces rozwoju jest zaplanowany i przebiega bez zarzutu. Indywidualnie sformułowane cele, najlepiej w formie pisemnej, dają możliwość systematycznego monitorowania progresu w rozwoju umiejętności zawodnika. Tak skonstruowana, indywidualna informacja zwrotna pozwala nie tylko uświadomić zawodnika o tym na jakim poziomie aktualnie się znajduje, ale też zapewnia rodzica, że jego dziecko ma równe możliwości rozwoju. Potwór znika, a rodzic może spokojnie zająć się wypełnianiem swojej prawdziwej roli, wsparcia emocjonalnego. Czy można poszerzyć rolę rodzica? Tak.
Początek sezonu to dobry moment, aby przygotować solidne fundamenty drużyny i atmosfery pracy, rozumianej jako klimat motywacyjny panujący w grupie treningowej. Stworzenie spójnej drużyny, która umożliwia indywidualny rozwój każdego zawodnika, jest możliwe tylko poprzez ustalenie fundamentalnych wartości, które wiążą członków grupy. Należy odpowiedzieć sobie na pytanie jakie są najważniejsze wartości naszej drużyny, które wyznajemy i zgodnie z którymi zobowiązujemy się pracować. Wyznaczone wartości pozwolą tworzyć kulturę waszego klubu i zasady współpracy, których przestrzeganie pozwoli efektywnie trenować, rozwiązywać konflikty i osiągać sukcesy. Definiując podstawowe wartości i to czym cechuje się wasza drużyna, trener może zachęcić rodziców, do reprezentowania tych samych wartości w swoim zachowaniu i egzekwowania tych postaw u swojego dziecka. Tym samym, rodzic jest zaangażowany w budowanie drużyny, dostaje swoją, ważną rolę.
Każdy ma swoją rolę, każdy ma ważną rolę.
Więcej o kulturze, wartościach i klimacie motywacyjnym w drużynie opowiem podczas Ogólnopolskiej Konferencji Szkoleniowej Trenerów w Krakowie. Do zobaczenia!
Joanna Budzis
Komentarze
